तरल (tarala)

In this section, you'll find information about the dhatus (verbal roots) related to your search. This includes details like dhatu information, forms, and any available commentaries.

Warning!

This feature is only for logged in users. Please login to have full access to Kosha.

शब्दसागरः English

 तरल mfn.
   (-लः-ला-लं)
	 1. Trembling,  tremulous.
	 2. Libidinous,  lech-
erous,  wanton. 
	 3. Luminous,  splendid.
	 4. Hollow.
	 5. Liquid, 
liquefied m.
  (-लः)
	 1. The central gem of a necklace.
	 2. A necklace.
3. Bottom,  depth,  lower or under part.
	 f.
  (-ला)
	 1. Rice gruel.
	 2.
Wine,  vinous or spirituous liquor.
	 3. A bee.
 E.
  तॄ to pass,  to go or
move,  affix अलच्.

Capeller Eng English

 तरल a.
  moving to and fro,  trembling,  glittering, 
shining
 inconstant,  fickle,  perishable (abstr.   °ता f.
 ,  °त्व n.
 )
 m.
 
wave,  billow,  the central gem in a necklace,  pl.
  N.
  of a people
 f.
  आ
& n.
  rice-gruel.

Yates English

 तरल (लः-ला-लं)
a. Trembling
 wan-
ton
 bright
 hollow
 liquid.
m.
 
Necklace
 its central gem
 bot-
tom. 
f.
  Rice gruel
 wine
 a bee.

Help us improve! Let us know about any improvements, bugs, or suggestions you have. Thanks.Click here for Feedback Form

Spoken Sanskrit English

तरल 	-	 tarala 	-	 adj.
  	-	  libidinous
तरल 	-	 tarala 	-	 adj.
  	-	  fickle
तरल 	-	 tarala 	-	 adj.
  	-	  tremulous
तरल 	-	 tarala 	-	 adj.
  	-	  glittering
तरल 	-	 tarala 	-	 adj.
  	-	  liquid
तरल 	-	 tarala 	-	 adj.
  	-	  unsteady
तरल 	-	 tarala 	-	 adj.
  	-	  vain
तरल 	-	 tarala 	-	 adj.
  	-	  hollow
तरल 	-	 tarala 	-	 adj.
  	-	  moving to and fro
तरल 	-	 tarala 	-	 adj.
  	-	  trembling
तरल 	-	 tarala 	-	 adj.
  	-	  waving
तरल 	-	 tarala 	-	 m.
  	-	  necklace
तरल 	-	 tarala 	-	 m.
  	-	  wave
तरल 	-	 tarala 	-	 m.
  	-	  iron
तरल 	-	 tarala 	-	 m.
  	-	  ruby
तरल 	-	 tarala 	-	 m.
  	-	  level surface
तरल 	-	 tarala 	-	 m.
  	-	  thorn-apple
तरल 	-	 tarala 	-	 m.
  	-	  central gem of a necklace
मस्तिष्क-मेरु-तरल 	-	  mastiSka-meru-tarala 	-	 f.
  	-	  cerebro- spinal fluid

तरल 	-	  tarala 	-	 adj.
  	-	 waving
उद्वृत्त 	-	  udvRtta 	-	 adj.
  	-	 waving
उल्लोल 	-	  ullola 	-	 adj.
  	-	 waving
तरङ्गिन् 	-	  taraGgin 	-	 adj.
  	-	 waving
तरङ्गित 	-	  taraGgita 	-	 adj.
  	-	 waving
प्रकीर्ण 	-	  prakIrNa 	-	 adj.
  	-	 waving
प्रोद्वीचि 	-	  prodvIci 	-	 adj.
  	-	 waving
लुलित 	-	  lulita 	-	 adj.
  	-	 waving
विलोल 	-	  vilola 	-	 adj.
  	-	 waving
व्यालोल 	-	  vyAlola 	-	 adj.
  	-	 waving
वयुन 	-	  vayuna 	-	 adj.
  	-	 waving
विक्षेप 	-	  vikSepa 	-	 m.
  	-	 waving
उद्वेग 	-	  udvega 	-	 m.
  	-	 waving
भ्रामण 	-	  bhrAmaNa 	-	 n.
  	-	 waving
वलन 	-	  valana 	-	 n.
  	-	 waving
विधूनन 	-	  vidhUnana 	-	 n.
  	-	 waving
तरङ्ग 	-	  taraGga 	-	 m.
  	-	 waving about
उद्भ्रान्त 	-	  udbhrAnta 	-	 n.
  	-	  act of waving
लुलितपल्लव 	-	  lulitapallava 	-	 adj.
  	-	  with waving twigs
स्फोटन 	-	  sphoTana 	-	 n.
  	-	  shaking or waving
वायुकेश 	-	  vAyukeza 	-	 adj.
  	-	  having waving hair
विपिन 	-	  vipina 	-	 n.
  	-	  stirring or waving
आलोल 	-	  Alola 	-	 adj.
  	-	  gently waving or rolling
अनूर्मि 	-	  anUrmi 	-	 adj.
  	-	  not waving or fluctuating
स्फोटा 	-	  sphoTA 	-	 f.
  	-	  shaking or waving the arms
लाङ्गूलचालन 	-	  lAGgUlacAlana 	-	 n.
  	-	  wagging or waving the tail
विलसत्पताक 	-	  vilasatpatAka 	-	 adj.
  	-	  having a gleaming or waving flag
दण्डघटना 	-	  daNDaghaTanA 	-	 f.
  	-	 waving a stick and prostrating one's self
दिपाराधन 	-	  dipArAdhana 	-	 n.
  	-	  worshipping an idol by waving a lamp before it
नीराजन 	-	  nIrAjana 	-	 n.
  	-	 waving lights before an idol as an act of adoration
पञ्चनीराजन 	-	  paJcanIrAjana 	-	 n.
  	-	 waving 4 things before an idol and then falling prostrate

Wilson English

 तरल
mfn.
   (-लः-ला-लं)
1 Trembling,  tremulous.
2 Libidinous,  lecherous,  wanton. 
3 Luminous,  splendid.
4 Hollow.
5 Liquid,  liquefied.
m.
  (-लः)
1 The central gem of a necklace.
2 A necklace.
3 Bottom,  depth,  lower or under part.
f.
  (-ला)
1 Rice gruel.
2 Wine,  vinous or spirituous liquor.
3 A bee.
E.
  तॄ to pass,  to go or move,  affix कल.

Apte English

तरल [tarala],  a.
  [तॄ-अलच्]

Trembling,  waving,  shaking,  tremulous
 तारापतिस्तरलविद्युदिवाभ्रवृन्दम् R.*
  13.76
 घन इव तरलबलाके Gīt.*
  5
 Śi.*
  1.4
 U.*
  5.11
 Ś.*
  1.25.

Fickle,  unsteady,  transient
 वैरायितारस्तरलाः स्वयं मत्सरिणः परम् Śi.*
  2.115
 Amaru.*
  3.

Splendid,  sparkling,  glittering
 तारावितानतरला इव यामवत्यः Ki.*
  8.56.

Liquid.

Libidinous,  wanton. 

Hollow.

Extensive,  wide.

लः The central gem of a necklace
 मुक्तामयो$प्यतरलमध्यः Vās.35
 or हारांस्तारांस्तरलगुटिकान् (Malli. considers this as an interpolation in Meghadūta).

A necklace.

A level surface.

Bottom,  depth.

A diamond.

Iron. 

Thorn-apple.

ला Rice-gruel.

Spirituous liquor.

A bee. Comp.
   -नयना,  -लोचना a woman with rolling or tremulous eyes. -प्रतिबन्धम् a.
  variety of necklace with a brilliant pearl in the centre
 Kau. A.
 2.11.

Apte 1890 English

 तरल a. [तॄ-अलच्] 1 trembling,  waving,  shaking,  tremulous
 तारापतिस्तरलविद्युदिवाभ्रवृंदं R. 13. 76,  घन इव तर बलाके Gīt. 5
 Śi. 10. 40
 U. 5. 11
 Ś. 1. 26. 
2 Fickle,  unsteady,  transient
 वैरायिताररतरलाः स्वयं मत्सरिणः परे Śi. 2. 115
 Amaru. 27. 
3 Splendid,  sparkling,  glittering
 Pt. 1. 190. 
4 Liquid. 
5 Libidinous,  wanton. 
6 Hollow. 
7 Extensive,  wide. 
लः 1 The central gem of a necklace
 मुक्तामयोऽ प्यतरलमध्यः Vās. 35
 or हारांस्तारांरतरलगुटिकान् (Malli. considers this as an interpolation in Meghadūta). 
2 A necklace. 
3 A level surface. 
4 Bottom,  depth. 
5 A diamond. 
6 Iron. 
7 Thorn-apple. 
ला 1 Rice-gruel. 
2 Spirituons liquor. 
3 A bee. 
Comp. 
नयना,  
लोचना a woman with rolling or tremulous eyes. 

Monier Williams Cologne English

 तरल mf(आ)n.  (√ तॄ? cf.
   तरंग) moving to and fro,  trembling,  tremulous,  MBh.
   &c.
  

 glittering,  R.
  vi,  4,  33
 Ragh.
  xiii,  76
 Śak.
 

 unsteady,  vain,  Bhartṛ.
 
 Amar.
 
 Rājat.
  iii,  515

 libidinous,  L.
 

 liquid,  W.
 

 hollow,  L.
 

 तरल m.
  a wave,  BhP.
   x f.
 

 the central gem of a necklace,  MBh.
   viii,  4913
 Hariv.
 

 a necklace,  L.
 

 a ruby,  L.
 

 iron,  L.
 

 a level surface (तल),  L.
 

 the thorn-apple,  Npr.
  

 N.
  of a poet,  Bālar.
  i,  13
 ŚārṅgP.
  

 pl.
  N.
  of a people,  MBh.
   viii,  237

Monier Williams 1872 English

 तरल,  अस्,  आ,  अम्,  moving to and fro,  trembling, 
tremulous
 fickle,  splendid,  glittering,  sparkling,  lu-
minous
 unsteady,  vain
 liquid,  liquefied
 libidinous, 
lecherous,  wanton
 hollow
 (अस्),  m. the central
gem of a necklace
 a necklace
 iron
 a level sur-
face (= तल)
 bottom,  depth,  lower or under part
the thorn-apple
 N. of a poet
 (आ),  f. rice-gruel
wine,  vinous or spirituous liquor
 a bee
 (आस्),  m.
pl.,  N. of a race.
—तरल-ता,  f. or तरल-त्व, 
अम्,  n. tremulousness,  unsteadiness,  sprightliness.
—तरल-नयनी,  f. a woman having tremulous or
rolling eyes
 N. of a metre consisting of four lines of
twelve short syllables each.
—तरल-लेखा,  f.,  N. of
a woman.
—तरल-लोचना,  f. a woman with tremu-
lous eyes.

 तरल तरल। See col. 1.

Macdonell English

 तरल tar-ala,  a.
  trembling,  tremulous
 quivering
 🞄sparkling
 fickle,  inconstant
 transitory
 🞄m.  wave
 central gem of a necklace
 🞄N. of a people
 n.
 ,  ā,  f.
  rice-gruel
 -tā,  f.
  🞄tremor
 sparkle
 ogling
 fickleness
 meddling 🞄disposition
 -tva,  n.
  id..

Benfey English

 तरल तरल,  i. e. तॄ + अल, 
 I. adj.
 ,  f.
 
ला।
 1. Trembling,  tremulous,  MBh. 1, 
1234
 4,  269.
 2. Sparkling,  Śāk. d. 25.
 3. Fickle,  Rājat. 3,  515.
 II. m.
  The
central gem of a necklace,  MBh. 8, 
4913.
 III. f.
  ला,  Spirituous liquor, 
Varāh. Bṛh. S. 75,  12.

Apte Hindi Hindi

तरल
वि* - तृ+अलच्
"कम्पमान,  लहराता हुआ,  हिलता हुआ,  थरथराता हुआ"

तरल
वि* - -
"शानदार,  चमकदार,  चटकीला"

तरल
वि* - -
द्रवरूप

तरल
वि* - -
"कामुक,  स्वेच्छाचारी"

तरलः
पुं*
  - -
हार की मध्यवर्ती मणि

तरलः
पुं*
  - -
हार

तरलः
पुं*
  - -
समतल सतह

तरलः
पुं*
  - -
"तली,  गहराई"

तरलः
पुं*
  - -
हीरा

तरलः
पुं*
  - -
लोहा

Shabdartha Kaustubha Kannada

तरल
पदविभागः - > पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः - > ಹಾರದ ಮಧ್ಯಮಣಿ
निष्पत्तिः - > तॄ (प्लवनतरणयोः) - "कलः" (उ० १-१०४)
प्रयोगाः - > "प्रवालमुक्तास्तरलाश्च हाराः"
उल्लेखाः - > भा० कर्ण०
तरल
पदविभागः - > पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः - > ಹಾರ
तरल
पदविभागः - > पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः - > ತಲ /ಸಮುದ್ರಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲ್ಮೈ
तरल
पदविभागः - > पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः - > ಕಬ್ಬಿಣ
तरल
पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ಚಂಚಲವಾದ /ನಡುಗುವ /ಕಂಪಿಸುವ
प्रयोगाः - > "तारापतिस्तरलविद्युदिवाभ्रवृन्दम्"
उल्लेखाः - > रघु० १३-७६
तरल
पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ಚಪಲಚಿತ್ತನಾದ
प्रयोगाः - > "वैरायितारस्तरलाः स्वयं मत्सरिणः परे"
उल्लेखाः - > माघ० २-११५
तरल
पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ
प्रयोगाः - > "व्याधानुसार्यमाणतरलतारामृगा"
उल्लेखाः - > काद०
तरल
पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ಕಾಮುಕ /ಸ್ತ್ರೀಲೋಲ
तरल
पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ವಿಸ್ತಾರವಾದ
तरल
पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ದ್ರವೀಭೂತವಾದ
तरल
पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ಟೊಳ್ಳಾಗಿರುವ /ಒಳಗೆ ಶೂನ್ಯವಾಗಿರುವ

L R Vaidya English

 tarala {% (I) a. (f. ला) %} 1. Trembling,  shaking,  tremulous,  घन इव तरलबलाके Git.G.v.,  R.xiii.76
fickle,  unsteady,  प्रकृतितरले का नः पीडा गते हतजीविते Am.S.27
splendid,  glittering
liquid
libidinous,  wanton.

 tarala {% (II) m. %} 1. The central gem of a necklace,  हारांस्तारांस्तरलगुटिकान् Megh.i. (considered to be interpolated by Mall.)
a necklace
a level surface
bottom,  depth
a diamond.

Bopp Latin

 तरल (r. तॄ s. अल) tremens,  tremulus. SAK. 20. 11.

Aufrecht Catalogus Catalogorum English

 तरल of the Yāyāvara family,  an ancestor of Rāja-
śekhara. Śp. p. 77. Peters. 2,  59.

 तरल Ekāvalīṭīkā alaṃk. by Mallinātha Kavi. W. 1723.

अभिधानचिन्तामणिः Sanskrit

--source--
 
नायकस्तरलो हारान्तर्मणिर्मुकुटं पुनः ॥ ६५० ॥
मौलिः किरीटकोटीरमुष्णीषं पुष्पदाम तु ।
मूर्ध्नि माल्यं माला स्रक्स्वगर्भकः केशमध्यगम् ॥ ६५१ ॥
-wordlist-
 
नायक (पुं),  तरल (पुं),  हारान्तर्मणि (पुं),  मुकुट (क्ली),  मौलि (पुंस्त्री),  किरीट (पुंक्ली),  कोटीर (पुंक्ली),  उष्णीष (पुंक्ली),  पुष्पदामन् (क्ली),  माल्य (क्ली),  माला (स्त्री),  स्रज् (स्त्री),  गर्भक (पुं)

--source--
 
स्थावरं तु जङ्गमान्यज्जङ्गमं तु त्रसं चरम् ।
चराचरं जगदिङ्गं चरिष्णुश्चाथ चञ्चलम् ॥ १४५४ ॥
तरलं कम्पनं कम्प्रं परिप्लवचलाचले ।
चटुलं चपलं लोलं चलं पारिप्लवास्थिरे ॥ १४५५ ॥
-wordlist-
 
स्थावर (क्ली),  जङ्गम (क्ली),  त्रस (क्ली),  चर (क्ली),  चराचर (क्ली),  जगत् (क्ली),  इङ्ग (क्ली),  चरिष्णु (क्ली),  चञ्चल (क्ली),  तरल (क्ली),  कम्पन (क्ली),  कम्प्र (क्ली),  परिप्लव (क्ली),  चलाचल (क्ली),  चटुल (क्ली),  चपल (क्ली),  लोल (क्ली),  चल (क्ली),  पारिप्लव (क्ली),  अस्थिर (क्ली)

अभिधानरत्नमाला Sanskrit

नायक
नायक,  तरल
हारामध्यस्थितं रत्नं नायकं तरलं विदुः ।
verse 2.1.1.564
page 0064

लोल
लोल,  चपल,  चटुल,  प्रचल,  तरल,  परिप्लव,  अधीर,  पारिप्लव,  चलाचल,  चञ्चल
लोलं चपलं चटुलं प्रचलं तरलं परिप्लवमधीरम् ।
पारिप्लवं च धीराश्चलाचलं चञ्चलं च कथयन्ति ॥ ६९५ ॥
verse 4.1.1.695
page 0080

Tamil Tamil

தரல : நடுங்கும்,  சஞ்சலமான,  சபலமான,  பளபளப்பான,  காமம் உடைய,  தன் இஷ்டம் போல நடக்கும்.

Mahabharata English

Tarala,  pl. (ºāḥ),  a people. § 604 (Karṇap.): VIII,  8,  237 (had formerly been vanquished by Karṇa).

पुराणम् English

तरल / TARALA. A place of habitation of ancient bhārata. This place was conquered by karṇa. (Śloka 20,  Chapter 8,  karṇa Parva).

शब्दकल्पद्रुमः Sanskrit

 तरलः,  पुं,
   (तॄ + “वृषादिभ्यश्चित् ।” उणां । १ ।१०८ । इति कलप्रत्ययश्चिच्च ।) हारः । हार-मध्यमणिः । (यथा,  महाभारते । ८ । ९४ । १९ ।“प्रकीर्णका विप्रकीर्णाश्च राजन् !प्रवालमुक्तातरलाश्च हाराः ॥
”)तलम् । इत्यजयपालः ॥
 (जनपदविशेषः ।तद्देशवासिनि बहुवचनान्तः । यथा,  महा-भारते । ८ । ८ । २० ।“वत्सान् कलिङ्गान् तरलानश्मकानृषिकानपि ॥
”)

 तरलः,  त्रि,  (तॄ + कलच् ।) चलः । (यथानैषधे । ५ । २४ ।“आः स्वभावमधुरैरनुभावै-स्तावकैरतितरां तरलाः स्मः ॥
”)षिड्गः । भास्वरः । इति मेदिनी । ले,  ९५ ॥
मध्यशून्यद्रव्यम् । इति धरणिः । द्रवीभूतश्च ॥

वाचस्पत्यम् Sanskrit

 तरल पु०
  तॄ--अलच् । १ हारमध्यस्थे मणौ,  अमरः २ हारे,  ।३ तले मेदि० । ४ चपले,  ५ कामुके,  ६ विस्तीर्णे,  ७ भास्वरे, ८ मध्यशून्ये--द्रव्ये,  ९ द्रवीभूते पदार्थे च त्रि०
  हेमच० ।१२ हीरके रत्ने १० यवाग्वाम्,  ११ सुरायाञ्च स्त्री घरणिःतत्र भास्वरे “तारावितानतरला इव यामवत्यः” किरा०“व्याधानुसार्य्यमाणतरलतारामृगा” काद० । “उत्क-ण्ठितासि! तरले” सा० द० । “तारापतिस्तरलविद्युदिवाभ्रवृन्दम्” रघुः । “वैरायितारस्तरलाः” माघः । हार-मध्यमणौ “प्रवालमुक्तास्तरलाश्च हाराः” भा० क० ९४ अ०१४ अ० । “हारांस्तरलविद्धाश्च सूर्य्यभासा विभूषिताःहरिवं० १५२ अ० । भृशा० अभूततद्भावे क्यङ् । तरलायते“तथापि तरलायते चेतः” उद्भटः ।

Capeller German

 तरल schwankend,  zitternd,  zuckend,  unbeständig
(Abstr.
°ता f.
 , 
°त्व n.
 )
 m.
 
Welle,  Mittelstein in einer Perlenschnur, 
Pl. Volksname
 f.
  आ u. n.
  Reisschleim. 

Burnouf French

 तरल तरल a. (तॄ
 sfx. अल) qui passe
 qui
s'écoule,  liquide,  liquéfié.
		 Tremblant,  vacillant.
		 Lumineux.
Au fig. débauché.
 -- S. m.
  collier,  rivière de
pierreries
		 le joyau principal d'un collier.
		 Le fond,  la partie la
plus basse. -- S. f.
  तरला bouillie de riz.
		 Vin
 liqueur
spiritueuse,  en gén. 
		 Abeille.
तरललोचन a. qui fait rouler ses yeux.
तरलिल a. tremblant,  vacillant.

Stchoupak French

 तरल-
 a. frémissant,  frétillant,  étincelant,  scintillant,  remuant, 
agité 
 instable,  futile 
 m.
  onde 
 joyau au centre d'un collier 
 -ता-
f.
  -त्व- nt. frémissement,  mobilité,  agitation,  etc.

No entries for this word is found.

What is this? (Hidden Dictionary)

To avoid the clutter in the app, the unwanted dictionaries can be hidden to have clear view while browsing. This section shows entries from those hidden dictionaries if any.

How to hide/unhide dictionary?

Every dictionary entry will have top right corner menu . From there, you can hide or unhide dictionary. You must login to use this feature. So, KST can remember your preferences of hidden dictionaries.