| YouTube Channel

प्राप्य (prApya)

 
शब्दसागरः English
प्राप्य
mfn.
 (-प्यः-प्या-प्यं) Attainable, obtainable,
E.
 प्र before, आप् to attain,
aff.
 ण्यत् ।
Capeller Eng English
प्राप्य
a.
 = प्राप्तव्य + fit, proper.
Yates English
प्रा_प्य (प्यः-प्या-प्यं)
a. Attainable.
Spoken Sanskrit English
प्राप्य - prApya -
adj.
 - acquirable
प्राप्य - prApya -
adj.
 - suitable
प्राप्य - prApya -
adj.
 - attainable
प्राप्य - prApya -
adj.
 - to be reached
प्राप्य - prApya -
adj.
 - accessible [ obtainable ]
प्राप्य - prApya -
adj.
 - fit
प्राप्य - prApya -
adj.
 - procurable
प्राप्य - prApya -
adj.
 - available
प्राप्य - prApya -
adj.
 - proper
प्राप्य - prApya - gerund - having attained
प्राप्य - prApya - n - achievable
प्राप्य - विपत्र - पुस्त - prApya - vipatra - pusta -
n.
 - bills receivable book
प्राप्य prApya
adj.
 procurable
लभ्य labhya
adj.
 procurable
प्राप्य prApya
adj.
 acquirable
लभ्य labhya
adj.
 acquirable
Wilson English
प्राप्य
mfn.
 (-प्यः-प्या-प्यं) Attainable, obtainable.
E.
 प्र before आप to attain,
aff.
 ण्यत्.
Apte English
प्राप्य [prāpya] प्राप्तव्य [prāptavya], प्राप्तव्य pot. p.
To be got or obtained.
Attainable, procurable
destined to be got
प्राप्तव्यमर्थं लभते मनुष्यः
Pt.*
 2.11.
To be reached, attainable.
To be met with or found.
Proper, fit, suitable.Comp. -कारिन् (प्राप्यकारिन्)
a.
 effective (only) when touched. -रूप (प्राप्यरूप)
a.
 rather easy to attain.
Apte 1890 English
प्राप्य, प्राप्तव्य pot. p. 1 To be got or obtained.
2 Attainable, procurable
destined to be got
प्राप्तत्वमर्थं लभते म्नुष्यः Pt. 2. 105.
3 To be reached, attainable.
4 To be met with or found.
5 Proper, fit, suitable.
Monier Williams Cologne English
प्राप्य
mfn.
 to be reached, attainable, acquirable, procurable,
MBh.
Kāv.
&c.
fit, proper, suitable,
MBh.
Monier Williams 1872 English
1. प्राप्य, अस्, आ, अम्, to be attained, to be
arrived at, attainable, obtainable, acquirable, pro-
curable [cf. सुख-प्°]
proper, fitting, suitable.
2. प्राप्य, ind. having attained to or arrived at
having come upon or met with
having obtained or
gained
having incurred
having suffered or endured.
Macdonell English
प्राप्य prāp-ya, fp. to be reached or obtained
🞄attainable
suitable.
Hindi Hindi
प्राप्त करने के
Apte Hindi Hindi
प्राप्य
अ* - प्र+आप्+ल्पप्
"प्राप्त करके, उपलब्ध करके"
Shabdartha Kaustubha Kannada
प्राप्य
पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ಹೊಂದಲ್ಪಡುವ
प्राप्य
पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ಆಶ್ರಯಿಸಲ್ಪಡುವ
प्राप्य
पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ಸೇರಲ್ಪಡುವ /ತಲುಪಲ್ಪಡುವ
निष्पत्तिः - > प्र + आप्लृ (व्याप्तौ) - "ण्यत्" (३-१-१२४)
प्राप्य
पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ವ್ಯಾಕರಣಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಉಕ್ತವಾದ ನಾಲ್ಕು ವಿಧ ಕರ್ಮಗಳಲ್ಲೊಂದು
विस्तारः - > निर्वर्त्यम्, विकार्यम्, प्राप्यम्, अनीप्सितम् ಇವು ನಾಲ್ಕು ವಿಧ ಕರ್ಮಗಳು. देवदत्तः शालां गच्छति ಎಂಬಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಯು ಪ್ರಾಪ್ಯಕರ್ಮವಾಗುವುದು.
प्राप्य
पदविभागः - > अव्ययम्
कन्नडार्थः - > ಹೊಂದಿ /ಪಡೆದು
प्राप्य
पदविभागः - > अव्ययम्
कन्नडार्थः - > ಸೇರಿ /ತಲುಪಿ
प्रयोगाः - > "प्राप्य यादवपतिस्त्रिविष्टपं देवमातुरुपनीतकुण्डलः"
उल्लेखाः - > याद० १७-५
Edgerton Buddhist Hybrid English
prāpya, adj. (gdve. of pra-āp
not recorded in this sense
cf. Jm 〔183.17〕 prāpya-rūpāṇi … puṣpāṇi, which are easy to get), easy: Mv 〔i.89.16〕 prāpyaṃ ca bhāraṃ na upādiyanti, aprāpyaṃ ca bhāraṃ upādiyitvā viharanti (mss. corrupt
so I would read for text vitaranti), they do not take up an easy (possible) burden (viz. the religious life), and they live assuming a difficult burden (viz. the cares of worldly life
so essentially Senartʼs note)
with inf., easy to … Mv 〔i.131.7〕 prāpyo … 'yaṃ … bhasmīkartuṃ it would be easy to burn him to ashes, and so 〔131.10〕
〔132.2〕
mss. prāpya each time.
Kridanta Forms Sanskrit
आप् (आ॒पॢँ꣡ लम्भने - स्वादिः - अनिट्)
ल्युट् = आपनम्
अनीयर् = आपनीयः - आपनीया
ण्वुल् = आपकः - आपिका
तुमुँन् = आप्तुम्
तव्य = आप्तव्यः - आप्तव्या
तृच् = आप्ता - आप्त्री
क्त्वा = आप्त्वा
ल्यप् = प्राप्य
क्तवतुँ = आप्तवान् - आप्तवती
क्त = आप्तः - आप्ता
शतृँ = आप्नुवन् - आप्नुवती
आप् (आ꣡पॢँ꣡ व्याप्तौ - चुरादिः - सेट्)
ल्युट् = आपनम्
अनीयर् = आपनीयः - आपनीया
ण्वुल् = आपकः - आपिका
तुमुँन् = आपयितुम् / आपितुम्
तव्य = आपयितव्यः / आपितव्यः - आपयितव्या / आपितव्या
तृच् = आपयिता / आपिता - आपयित्री / आपित्री
क्त्वा = आपयित्वा / आपित्वा
ल्यप् = प्रापय्य / प्राप्य
क्तवतुँ = आपितवान् - आपितवती
क्त = आपितः - आपिता
शतृँ = आपयन् / आपन् - आपयन्ती / आपन्ती
शानच् = आपयमानः / आपमानः - आपयमाना / आपमाना
Abhyankara Grammar English
प्राप्य lit. which is arrived at: an object which is to be reached
cf. प्राप्यं कर्म
the word प्राप्य is used as a word qualifying the word कर्म, in which case it is called प्राप्यकर्म, as for example ग्रामं in ग्रामं गच्छति देवदत्तः or वेदमधीते माणवकः. The term प्राप्य is defined as क्रियाकृ- तविशेषानवगतौ कर्तुः क्रियया अनास्थितं अास्थितं वा यदवाप्यते तत् प्राप्यं कर्म । cf. कर्तुरीप्सितमं कर्म | ततु त्रिविधं निर्वर्त्ये विकार्यं प्राप्यमिति | यस्य क्रियाकृतानां विशेषाणां सर्वथानुपलब्धिः तत् प्राप्यम्. Srngara Prakasa IV.
Wordnet Sanskrit
Synonyms:
 अर्जनीय, उपार्ज्य, अर्जितव्य, लभ्य, अधिगन्तव्य, अधिगमनीय, अधिगम्य, आसादयितव्य, आसाद्य, गम्य, प्रापणीय, प्राप्य, लम्भनीय, समासाद्य, सम्प्राप्य, सम्प्रापणीय, सम्प्राप्तव्य
adjective
प्राप्तुम् योग्यः।
"अर्जनीयस्य धनस्य अभिलाषया एव सः तत् कार्यम् अकरोत्।"
शब्दकल्पद्रुमः Sanskrit
प्राप्यं, त्रि, (प्र + आप् + ण्यत् ।) प्राप्तव्यम् ।तत्पर्य्यायः । गम्यम् २ समासाद्यम् ३ । इत्य-मरः । ३ । १ । ९२ ॥
(यथा, मार्कण्डेये । ६२ । २० ।“मयैषा सानुरागेण बहुशः प्रार्थिता सती ।निराकृतवती सेयमद्य पाप्या भविष्यति ॥
”व्य, प्र + आप् + ल्यप् । यथा, मेघदूते ।“प्राप्यावन्तीमुदयनकथाकोविदग्रामवृद्धान् ॥
”)
वाचस्पत्यम् Sanskrit
प्राप्य
त्रि०
 प्र + आप--ण्यत् । १ गम्ये २ लभ्ये च ३ व्याकर-णोक्ते “क्रियाकृतविशेषाणां सिद्धिर्यत्र न विद्यते ।दर्शनादनुमानाद्वा तत्प्राप्यमिह कथ्यते” इत्युक्ते ४ कर्म-भेदे कर्मन्शब्दे १७३० पृ० दृश्यम् । प्र + आप--ल्यप् ।लब्ध्वेत्यर्थे
अव्य०
 ।
कृदन्तरूपमाला Sanskrit
1 {@“आपॢ व्याप्तौ”@} 2 “आपयत्यापतीत्यापेर्यौ वा णौ लम्भने पदे।
व्याप्त्यर्थस्यास्य तु स्वादेराप्नोतीति पदं भवेत्।।” 3 इति देवः।
आपकः-प्रापकः-पिका, आपकः-पिका, ईप्सकः 4 प्सिका
आप्ता-प्त्री, प्रापयिता-त्री, ईप्सिता-त्री
5 आप्नुवन्-वती, प्रापयन्-न्ती, ईप्सन्-न्ती
6 आप्स्यन्-न्ती-ती, आपयिष्यन्-न्ती-ती, ईप्सिष्यन्-न्ती-ती
-- प्रापयमाणः, प्रापयिष्यमाणः
आपः 7
-- -- आप्तः- 8 संप्राप्तः-प्तम्-प्तवान्, प्रापितम्, 9 ईप्सितः-तवान्
आपः, आपः, व्यापी-व्यापिनी, 10 ईप्सुः, आपिपयिषुः
-- आप्तव्यम्, आपयितव्यम्, ईप्सितव्यम्
आपनीयम्, प्रापणीयम्, ईप्सनीयम्
11 संप्राप्यः, आप्यम्, -- प्राप्यम्, -- ईप्स्यम्
ईषदापः-दुरापः-स्वापः
-- -- प्राप्यमानः, प्राप्यमानः, ईप्स्यमानः
आपः, आपः, ईप्सः
आप्तुम्, आपयितुम्, ईप्सितुम्
12 आप्तिः, प्रापणा, ईप्सा, आपिपयिषा
प्रापणम्, आपनम्, ईप्सनम्
आप्त्वा, आपयित्वा, ईप्सित्वा
प्राप्य, 13 प्रापय्य 14 = प्राप्य, प्रेप्स्य
15 आपम् २, आप्त्वा २, आपम् २, आपयित्वा २, ईप्सम् २
ईप्सित्वा २
प्रासङ्गिक्यः
01
=>
 (५९)
02
=>
 (५-स्वादिः-१२६०। सक। अनिट्-पर।)
03
=>
 (१३७)
04
=>
 [[३। सनि ‘आप्ज्ञपृधामीत्’ (७-४-५५) इतीत्वे, द्वित्वे, ‘अत्र लोपोऽभ्यासस्य’ (७-४-५८) इत्यभ्यासलोपः।]]
05
=>
 [[४। ‘स्वादिभ्यः--’ (३-१-७३) इति श्नुप्रत्यये उवङ्।]]
06
=>
 [पृष्ठम्००५८+ २८]
07
=>
 [[१। ‘आप्नोतेर्ह्रस्वश्च’ (द। उ। ७-१।) इति क्विप्सन्नियोगेन ह्रस्वत्वे, ‘अप्तृन्--’ (६-४-११) इति सर्वनामस्थाने दीर्घः। ‘आपः स्त्री भूम्नि वार्वारि--’ इति अमरकोशात् नित्यं बहुवचनम्।]]
08
=>
 [[आ। ‘तस्य मित्रीयतो दूतः संप्राप्तोऽस्मि वशंवदः’ भ। का। ६-१००।]]
09
=>
 [[B। ‘अन्वयादिविभिन्नानां यथासंख्यमनीप्सितम्’ भ। का। ९। १३२।]]
10
=>
 [[C। ‘दिग्व्यापिनीर्लोचनलोभनीया मृजाऽन्वयाः स्नेहमिव स्रवन्तीः’ भ। का। २-१३।]]
11
=>
 [[ड्। ‘संप्राप्यो निजशक्तिराद्धतपसः साधोः स देवोऽपि तामृज्वीकर्तुमुपानशे सुकृतिनीं प्रस्तिध्नुवानः खलान्।।’ धा। का। २-६९।]]
12
=>
 [[२। ‘क्तिन् आबादिभ्यः निष्ठायामनिड्भ्यः’ (वा। ३-३-९४) इति क्तिन्। ‘गुरोश्च हल’ (३-३-१०३) इत्यस्यापवादः।]]
13
=>
 [[E। ‘प्रापय्य शौरिमथ तां भगिनीं च वाक्यैरक्षीणसौहृदमपेतशुचाऽवतानीत्’ वा। वि। ३-५६।]]
14
=>
 [[३। ‘विभाषाऽऽपः’ (६-४-५७) इति णेरयादेशो वा।]]
15
=>
 [पृष्ठम्००५९+ २५]
Capeller German
प्राप्य = प्राप्तव्य
auch passend, schicklich.