| YouTube Channel

रजस्वल (rajasvala)

 
शब्दसागरः  
रजस्वल m. (-लः)
1. A buffalo.
2. Quicksilver.
f. (-ला)
1. A woman during
menstruation.
2. A girl, one above ten years of age.
3. Dusty.
4.
Full of passion.
E. रजस् dust, &c., and वलच् aff.
Capeller Eng  
रजस्वल a. dusty or full of passion

f. आ
menstruating, a woman during the menses.
Yates  
रजस्वल (लः) 1.
m. A buffalo.
f. (ला)
A menstruous woman.
Wilson  
रजस्वल
m. (-लः) A buffalo.
f. (-ला) A woman during
menstruation.
E. रजस् dust, &c., and वलच् aff.
Apte  
रजस्वल [rajasvala], a. [रजस्-वलच्]
Dusty, covered with dust
अङ्गना इव रजस्वला दिशो नो बभूवुरवलोकनक्षमाः R.* 11.6
Śi.* 17. 61 (where it also means 'being in menses.').
Full of passion (रजस्) or emotion
रजस्वलमनित्यं च भूतावासमिमं त्यजेत् Ms.* 6.77. -लः A buffalo.
ला A woman during the menses
रजस्वलाः परिमलिनाम्बरश्रियः Śi.* 17.61
Y.* 3. 229
R.* 11.6.
A marriageable girl.
Apte 1890  
रजस्वल a. [रजस्-वलच्] 1 Dusty, covered with dust
R. 11. 60
Śi. 17. 61
(where it also means ‘being in menses, ’).
2 Full of passion (रजस्) or emotion
Ms. 6. 77.
लः A buffalo.
ला 1 A woman during the menses
रजस्वलाः परिमलिनांबरश्रियः Śi. 17. 61
Y. 3. 229
R. 11. 60.
2 A marriageable girl.
Monier Williams Cologne  
रजस्—वल mf(आ)n. covered with dust, dusty, MBh.
BhP.
full of the quality रजस्, full of passion, Mn. vi, 77
having water (= उदक-वत्), Nir. , Sch.
रजस्—वल m. a buffalo, L.
उष्ट्र or गर्दभ, Sāy. (cf. रजेषित under 2. रज, col. 1)
Macdonell  
रजस्वल rajas-vala, a. filled or covered with 🞄dust, dusty

having menses (f. )

filled with 🞄the quality of passion: ā, f. woman in her 🞄courses

marriageable girl

-vin, a. full of 🞄pollen

full of the quality of passion.
Benfey  
रजस्वल रजस् + वल,
I. m. A buf-
falo.
II. f. ला।
1. A woman who has
already her courses, Pañc. iii. d. 219.
2. A woman in her courses, Man. 3,
239.
Apte Hindi  
रजस्वल
वि* - रजस् + वलच्
"मैला, धूल से भरा हुआ "
रजस्वल
वि* - -
आवेश या संवेग से भरा हुआ
रजस्वलः
पुं* - -
भैंसा
Shabdartha Kaustubha  
रजस्वल

पदविभागः - > पुल्लिङ्गः
कन्नडार्थः - > ಮಹಿಷ /ಎಮ್ಮೆ
निष्पत्तिः - > "वलच्" (५-२-११२)
व्युत्पत्तिः - > रजोऽस्त्यस्य

रजस्वल

पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ರಜೋಗುಣದಿಂದ ಕೂಡಿದ
प्रयोगाः - > "जराशोकसमाविष्टं रोगायतनमातुरम् । रजस्वलमनित्यं च भूतावासमिमं त्यजेत् ॥"
उल्लेखाः - > मनु० ६-७७

रजस्वल

पदविभागः - > विशेष्यनिघ्नम्
कन्नडार्थः - > ಧೂಳಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ
प्रयोगाः - > "तं शयानं धरोपस्थे कावेर्या सह्यसानुनि । रजस्वलैस्तनूदेशैर्निगूढामलतेजसम् ॥"
उल्लेखाः - > भाग० ७-१३-१२
L R Vaidya  
rajasvala {% (I) a. (f. ला) %} 1. Dusty, covered with dust, R.xi.50
2. full of passion, M.vi.77.
rajasvala {% (II) m. %} A buffalo.
Schmidt Nachtrage zum Sanskrit Worterbuch  
रजस्वल *m. Büffel, S I, 144, 12 (Ko.).
अभिधानचिन्तामणिः  
--source--
विट्चरः शूकरो ग्राम्ये महिषो यमवाहनः ॥ १२८१ ॥
रजस्वलो वाहरिपुर्लुलायः सैरिभो महः ।
धीरस्कन्धः कृष्णशृङ्गो जरन्तो दंशभीरुकः ॥ १२८२ ॥
रक्ताक्षः कासरो हंसकालीतनयलालिकौ ।

-wordlist-
विट्चर (पुं), ग्राम्यशूकर (पुं), महिष (पुं), यमवाहन (पुं), रजस्वल (पुं), वाहरिपु (पुं), लुलाय (पुं), सैरिभ (पुं), मह (पुं), धीरस्कन्ध (पुं), कृष्णशृङ्ग (पुं), जरन्त (पुं), दंशभीरुक (पुं), रक्ताक्ष (पुं), कासर (पुं), हंसकालीतनय (पुं), लालिक (पुं)
शब्दकल्पद्रुमः  
रजस्वलः, पुं, (रजोऽत्रास्तीति । रजस् + “रजः-कृष्यासुतिपरिषदो वलच् ।” ५ । २ । ११२ ।इति वलच् ।) महिषः । इति मेदिनी । ले, १६३ ॥
(अस्य पर्य्यायो यथा, --“महिषो घोटकारिः स्यात् कासरश्च रजस्वलः ।पीनस्कः कृष्णकायोऽथ लुलापो यमवाहनः ॥
”इति भावप्रकाशस्य पूर्व्वखण्डे द्बितीये भागे ॥
त्रि, रजोयुक्तः । यथा, भागवते । ७ । १३ । १२ ।“तं शयानं धरोपस्थे कावेर्य्यां सह्यसानुनि ।रजस्वलैस्तनूदेशैर्निगूढामलतेजसम् ॥
”रजोगुणयुक्तः । स्पृहयालुः । यथा, मनुः ।६ । ७७ ।“जराशोकसमाविष्टं रोगायतनमातुरम् ।रजस्वलमनित्यञ्च भूतावासमिमं त्यजेत् ॥
”)
वाचस्पत्यम्  
रजस्वल त्रि० रजोऽस्त्यस्य बलच् । १ रजोयुक्ते २ महिषेपुंस्त्री० मेदि० स्त्रियां ङीष् । आर्त्तववत्यां स्त्रियां स्त्रीटाप् अमरः ।
Capeller  
रजस्वल bestäubt, staubig

f. आ die
mensehabend, ein mannbares Mädchen.